معرفی PSC & FSC
مقدمه:
با وقوع صدمات جانی و مالی و آلودگیهای زیست محیطی ناشی از سوانح دریایی، زمینه ایجاد و توسعه کنوانسیونهای بین المللی فراهم گردید. این کنوانسیونها در قوانین دریایی، حقوقی را برای کشورها، در رابطه با ثبت کشتیها، دریانوردی آزاد در دریاها و تردد ایمن در آبهای نزدیک سواحل قائل بوده، همچنین مسئولیتهایی را نیز متوجه آنان نموده است و وظیفه اِعمال مَفاد کنوانسیونها و نظارت بر نحوه اجرای آنها را بر عهده کشور صاحب پرچم (Flag State) گذاشته است.
علیرغم اینکه اپراتوری کشتیها و کشورهای صاحب پرچم، مسئول اصلی ایمنی کشتیها و انطباق آنها با قوانین دریایی می باشند، به دلیل ناتوانی بعضی از کشورها و مالکان در اجرای این مقررات، Port State Control بعنوان ابزار مهم اجرایی با هدف حفظ جان افراد، صیانت از سرمایه عظیم حمل و نقل جهانی و پاکیزگی محیط زیست دریایی، انجام وظیفه می نماید.
به طور خلاصه PSCبعنوان بازرسی کشتیهای خارجی وارده به بندر، توسط افسران مجاز بخش دریایی آن کشور، جهت حصول اطمینان از انطباق کشتیها با مقررات بین المللی و ارتقاء سطح ایمنی دریاها و بنادر از طریق حذف کشتیهای غیر استاندارد، تلقی می گردد.
در همین راستا سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان نماینده دولت جمهوری اسلامی در سازمان جهانی دریانوردی و مرجع دریایی کشور، وظیفه اجرای استانداردهای ایمنی کشتیها و نظارت بر اجرای آنها را به بخش مستقل دولتی (Flag & Port State Control( محول نموده و با ایجاد مراکز کنترل و بازرسی ایمنی کشتیها (FSC & PSC) و به کارگیری افسران مجرب و متخصص در بنادر شمالی و جنوبی، در صدد دسترسی به اهداف فوق می باشد.
امور کنترل و بازرسی کشتی در بندر انزلی
با نگاهی اجمالی به سایر کشورهای حوزه دریای خزر باید اعتراف نمود که به دلیل عدم توجه و فعالیت ضعیف کشورهای منطقه از حیث استقرار مراکز کنترل و بازرسی فعال در بنادر و نظارت سختگیرانه تر، بسیاری از کشتیهای متردد با الزامات کنوانسیونهای دریایی فاصله بسیاری داشته و در ایجاد آلودگیهای زیست محیطی تاثیر به سزایی دارند. با توجه به موارد یاد شده، بازرسیهای فنی و ایمنی در بنادر ایرانی دریای خزر، نمی تواند به تنهایی کمک شایانی به ارتقاء ایمنی کشتیها و مقابله با آلودگی ناشی از آنها نماید. لذا ایجاد تفاهمنامه های منطقه ای کنترل و بازرسی در بین کشورهای حاشیه دریای خزر بمنظور بهبود سطح کیفی این بازرسیها و اجرای دقیقتر الزامات بین المللی، بسیار سودمند خواهد بود.